برای راهاندازی هر پروژه یا تولید هر محصول، سندی ارائه میشود که در آن مختصری از نحوه تولید محصول، مشکلی که محصول برای حل آن ساخته شده و روش استفاده از محصول ارائه میشود. به این سند وایت پیپر (White paper) گفته میشود. در فارسی این سند با اسامی سپید نامه، مقاله سپید یا مقاله سفید شناخته شده است.
ارزهای دیجیتال نیز از این قاعده مستثنی نیستند. هر ارز دیجیتال، مشابه پروژهای است که برای حل یک مشکل خاص به وجود میآید؛ بنابراین باید سندی را در قالب PDF منتشر کرده و نحوه عملکرد خود را شرح دهد. این سند، حاوی اطلاعاتی درباره محصول است که توسط شرکت سازنده محصول منتشر میشود.
شرکتها یا افرادی که تصمیم به ایجاد یک ارز دیجیتال میگیرند؛ میتوانند از وایت پیپر ارز دیجیتال، بهعنوان وسیلهای برای سنجیدن واکنش دولتها و افکارعمومی استفاده کنند. آنها همچنین تلاش میکنند در وایت پیپر خود، اطلاعاتی را بگنجانند که سرمایهگذاران را تشویق به سرمایهگذاری در آن پروژه کند.
اهمیت مطالعه وایت پیپر
اگر قصد سرمایهگذاری روی یک ارز دیجیتال را داشته باشید، مطالعه وایت پیپر آن به شما کمک میکند که دیدی بهتر راجع به تواناییها و کاربردهای آن ارز پیدا کنید. وایت پیپر یا مقاله سپید ارز دیجیتال، به شما میگوید که چقدر میتوانید روی آن ارز حساب باز کنید. البته به این نکته توجه داشته باشید که وایت پیپر هر ارز را شرکت سازنده آن ارز مینویسد؛ پس نمیتوان انتظار داشت که در مورد تمام نواقص و مشکلات موجود بر سر راه ارز، صادقانه توضیح داده باشد.
موارد زیر، نکاتی هستند که با خواندن وایت پیپر رمزارزها میتوانید از آنها مطلع شوید:
پروژه دقیقا چه کاری انجام میدهد؟
پروژه اتریوم، قراردادهای هوشمند را به کاربران خود ارائه داده و پروژه سوشی سواپ، یک صرافی غیرمتمرکز است. به همین ترتیب، هر پروژه ارز دیجیتال باید برای ارائه خدماتی به کاربران خود به وجود آمده باشد. امروزه دیگر پروژههایی که صرفا بهعنوان یک پول مجازی در نظر گرفته میشوند؛ طرفداران زیادی ندارند. چرا که جامعه ارزهای دیجیتال، به دنبال حل مشکلات با استفاده از فناوری بلاک چین و واردکردن ارزهای دیجیتال به تمامی جنبههای زندگی انسانها است؛ بنابراین، برای درک ارزشمندی یک ارز دیجیتال، در وایت پیپر آن به دنبال خدماتی که آن ارز به کاربرانش ارائه میدهد بگردید. هرچه خدمات ارائه شده باارزشتر باشند، آینده پروژه روشنتر و قیمت توکن آن بیشتر خواهد بود.
هدف از ایجاد ارز، حل چه مشکلی است؟
این مبحث نیز بهنوعی وابسته به مبحث قبلی است. کاری که یک پلتفرم ارز دیجیتال انجام میدهد قاعدتا باید در راستای حل یک مشکل باشد. این مشکل معمولا در وایتپیپرها آمده است و شما برای اینکه دید دقیقی نسبت به ارزش آن ارز به دست بیاورید، بهتر است مشکل مطرح شده را بهدقت بررسی کنید. آیا کاری که پلتفرم ارز دیجیتال انجام میدهد میتواند مشکل را به طور کامل برطرف کند؟ آیا مشکل مطرح شده یک مشکل واقعی است؟
شاید مسخره به نظر برسد اما بسیاری از پروژههای ارزهای دیجیتال، صرفا به وجود میآیند که به وجود آمده باشند! آنها در وایت پیپر خود به مشکلاتی اشاره میکنند که درواقع وجود ندارند یا اگر وجود دارند، بسیار کماهمیت هستند. چنین ارزهایی معمولا عمر زیادی نخواهند داشت و پس از مدتی فراموش خواهند شد.
اطلاعات مربوط به توکنها در وایت پیپر
پس از مشخص شدن هدف از ایجاد یک پروژه ارز دیجیتال، نوبت به بررسی توکن آن میرسد. در مورد بررسی توکنها، بهتر است موارد زیر را در نظر بگیرید:
- ویژگیهای توکن
هرچه توکن دارای ویژگیهای کاربردی بیشتری باشد طبیعتا ارزش بیشتری پیدا خواهد کرد. برای مثال، ارز اتر در شبکه اتریوم، برای پرداخت گس استفاده میشود. همچنین بسیاری از پلتفرمهایی که روی شبکه اتریوم بنا شدهاند نیز از توکن اتر در شبکه خود استفاده میکنند. همین کاربرد وسیع باعث شده است که اتریوم، دومین ارز دیجیتال برتر دنیا باشد.
- میزان عرضه توکن
این ویژگی برای پیشبینی رشد قیمت توکن بسیار مهم است. توکنهایی با عرضه محدود کمیاب هستند و طبق قانون عرضه و تقاضا، قیمت آنها همزمان با کمشدن عرضه و افزایش تقاضا، افزایش خواهد یافت. در نقطه مقابل، توکنهایی که عرضه نامحدود دارند؛ بسیار بیشتر در معرض خطر ازدستدادن ارزش خود هستند.
- نحوه پخش شدن توکنها
در وایت پیپر رمزارزها، به دنبال یافتن الگوی پخش شدن توکنها باشید. معمولا سازندگان ارزهای دیجیتال، درصدی از توکنها را به تیم توسعهدهنده، درصدی را به سرمایهگذاران پروژه و باقیمانده را به کاربران اختصاص میدهند.
مراقب پروژههایی که بخش اعظم توکنها را برای خود برمیدارند باشید!
- اطلاعات مربوط به لیست شدن توکن در صرافیها
اگر در مقاله سپید ارز دیجیتال، اطلاعاتی راجع به صرافیهایی که ارز را لیست کردهاند وجود داشته باشد؛ مطالعه آن بسیار مفید است. هرچه صرافیهای بزرگتر و معتبرتری توکنهای پروژه را لیست کرده باشند؛ پروژه ارز دیجیتال از اعتبار بالاتری برخوردار است. علاوه بر این، خریدوفروش توکن موردنظر نیز آسانتر بوده و در نتیجه حجم معاملات و قیمت توکن افزایش پیدا خواهد کرد.
- اطلاعات مربوط به برنامههای آینده ارز دیجیتال در وایت پیپر
اطلاعات مربوط به آینده ارز دیجیتال معمولا تحت عنوان نقشه راه (Road map) در وایت پیپر نوشته میشوند. این نقشه به شما میگوید که وضعیت ارز در آینده چه خواهد شد و تیم توسعهدهنده آن، چه برنامههایی برای توسعه و پیشبرد پروژه خود دارند. ممکن است توسعهدهندگان یک ارز دیجیتال نقشه راه خود را بسیار خوشبینانه بنویسند. این شما هستید که باید با جمعآوری اطلاعات درست، وضعیت ارز را در آینده پیشبینی کنید.
دلایل ایجاد یک وایت پیپر
وایت پیپرها، پیش از به وجود آمدن ارزهای دیجیتال وجود داشتهاند. هدف از نوشتن یک وایت پیپر، توضیح دقیق اهداف، نحوه عملکرد و آینده یک پروژه است. وایت پیپر ارز دیجیتال، با هدف معرفی یک پروژه ارز دیجیتال، جذب سرمایهگذار و تشویق افراد به خرید و نگهداری توکنها نوشته میشود.
بخشهای مختلف یک وایت پیپر
در تمام وایت پیپرها از یک قالب خاص برای معرفی محصول استفاده نشده است. اما معمولا یک وایت پیپر از بخشهای زیر تشکیل میشود:
۱ معرفی: در این بخش، معمولا مسائل کلی مطرح میشود. شاخصههای بارز شبکه بلاکچین ذکر شده و هدف از ایجاد ارز نیز به طور خلاصه نوشته میشود.
۲- سلب مسئولیت: این قسمت میتواند شامل اخطارهایی باشد که برای جلوگیری از به وجود آمدن مشکلات قانونی نوشته میشوند. برای مثال، ذکر این نکته که این وایت پیپر هیچگونه سودی را برای سرمایهگذاران تضمین نمیکند، نوعی سلب مسئولیت محسوب میشود.
۳- فهرست مطالب
۴- توضیح مشکلی که پروژه ارز دیجیتال برای حل آن به وجود آمده است: در این قسمت، ویژگیهای مشکل و افرادی که با این مشکل سروکار دارند نیز مشخص میشود.
۵- روش پروژه برای حل مشکل: ویژگیهای پلتفرم ارز دیجیتال در این قسمت توضیح داده میشود. همچنین این قسمت باید خوانندگان را قانع کند که پروژه، توانایی حل مشکلات ذکر شده را دارد.
۶- توکنها: چه تعداد توکن وجود دارد؟ چگونه عرضه خواهند شد؟ قیمت توکنها و دیگر اطلاعات مربوط به توکنها در این قسمت از وایت پیپر نوشته میشوند.
۷- نحوه استفاده از وجوهی که سرمایهگذاران به پروژه وارد میکنند چگونه خواهد بود؟
۸- معرفی تیم توسعهدهنده
۹- نقشه راه و برنامههایی که برای آینده پروژه در نظر گرفته شده است.
سخن پایانی
در این مقاله، اطلاعات جامع و مختصری از وایت پیپر یا مقاله سفید ارز دیجیتال ارائه شد. به طور خلاصه میتوان گفت که یک وایت پیپر جامع و سازمانبندی شده نشاندهنده یک تیم حرفهای است و وایت پیپری که از مطالب کپی شده و پراکنده استفاده کرده است را میتوان نشاندهنده یک تیم ضعیف یا حتی یک پروژه کلاهبرداری دانست.
تجربه شما در استفاده از وایت پیپرها چیست؟ میتوانید تجارب، نظرات و سوالات خود را در قسمت دیدگاهها با ما به اشتراک بگذارید.