درست زمانی که مردم به دنبال راههایی برای کشف امکانات جدید برای امور مالی بودند، دیفای به وجود آمد. دیفای به معنای انجام امور مالی بهصورت غیرمتمرکز است. این امور از کارهای سادهای مانند انتقال پول از حسابی به حساب دیگر تا کارهای پیچیدهتری مانند وام گرفتن و بیمه شدن را شامل میشوند. این مفهوم، با هدف تمرکززدایی به حوزه خدمات مالی وارد شد و دنیای مالی را زیر و رو کرد! درحال حاضر، بسیاری از توسعه دهندگان ارزهای دیجیتال بر روی یک موضوع متمرکز هستند و آن هم چیزی نیست جز ارتقا کیفیت خدمات مالی غیرمتمرکز. تا آخر این مطلب همراه ما باشید تا با این سیستم ارائه خدمات پولی غیرمتمرکز بیشتر آشنا شوید.
ارزهای حوزه DeFi مانند یونی سواپ، به دلیل کاربردهایی که دارند جزو بهترین ارزهایی هستند که میتوانید برای سرمایه گذاری انتخاب کنید. اگر قصد خرید این ارزها را دارید، میتوانید آنها را با کارمزد ۰.۰۰۲ از صرافی ارزپایا خریداری کنید. برای ثبت نام در صرافی ارزپایا روی این لینک کلیک کنید.
دیفای (Defi) چیست؟
واژه دیفای Defi مخفف عبارت انگلیسی decentralized finance و به معنای امور مالی غیرمتمرکز است. این اصطلاح، برای انواع برنامهها و پروژههای فضای بلاک چین به کار میرود که با سیستم غیرمتمرکز خود، روشهای دنیای مالی سنتی را برهم زدهاند.
دیفای با الهام از فناوری بلاک چین ساخته شده و معمولا از قراردادهای هوشمند در آن استفاده میشود تا تراکنشها و دیگر خدمات، بهجای تکیه بر موسسات مالی متمرکز، بهصورت غیرمتمرکز انجام شوند. این مفهوم از برنامهها و پروتکلهای Peer To Peer تشکیل شده است که برروی شبکههای بلاک چین غیرمتمرکز توسعه پیدا کردهاند. امروزه، بسیاری از برنامههای Defi با استفاده از شبکه اتریوم ساخته میشوند.
اجزای دیفای چیست؟
خدمات مالی غیرمتمرکز دیفای، شامل اجزا است که در ادامه آنها را معرفی میکنیم:
۱. وامدهی و قرض گرفتن
دیفای شامل پروتکلهایی است که به کاربران این امکان را میدهد تا از طریق قراردادهای هوشمند و بدون نیاز به اعتماد به شخص ثالث، به وامدهی یا قرض گرفتن بپردازند. این پروتکلهای وامدهی بهسادگی به کیف پول شما متصل میشوند و خدماتی مانند پرداخت فوری و امکان وثیقه گذاری با داراییهای دیجیتال را ارائه میدهند. تأمینکنندگان میتوانند داراییهای خود را در این پلتفرمها قرار بدهند و از آن سود دریافت کنند، افراد دیگر هم میتوانند از دارایی این افراد وام بگیرند.
۲. استیبل کوین ها
صدور استیبل کوین ها یکی از انواع خدمات در دنیای دیفای است. این داراییها برای به حداقل رساندن نوسانات بازار طراحی شدهاند و توسط یک کالا یا دارایی پایدار مانند دلار پشتیبانی میشوند. استیبل کوینها بهترین راه برای انتقال پول هستند چرا که دارای ارزش ثابتی بوده و نگرانیها راجع به نوسانات قیمتی در طول زمان معامله را از میان میبرند.
۳. صرافیهای غیرمتمرکز (DEX)
صرافی های غیر متمرکز ارز دیجیتال، خریداران و فروشندگان را به هم متصل میکنند تا آنها بتوانند از طریق یک شبکه همتا به همتا و به کمک قراردادهای هوشمند، امور مالی غیرمتمرکز خود را انجام دهند. این نوع از صرافیها بدون نیاز به یک سازمان متمرکز و صرفا با استفاده از قراردادهای هوشمند تراکنشها را انجام میدهند.
۴. بیمه
صدور بیمه یکی دیگر از خدمات مالی متمرکز است که دیفای میتواند آن را بدون نیاز به واسطهها، در فضایی غیرمتمرکز انجام دهد. در DeFi، بیمه معمولا برای محافظت از سپردهها و قراردادهای هوشمند استفاده میشود. این روش تا حد زیادی ریسک هک شدن را کاهش میدهد. همچنین، مبلغ بیمهنامه در دیفای میتواند ارزانتر نیز تمام شود.
کاربرد دیفای
امور مالی غیرمتمرکز، مبتنی بر فناوری بلاک چین، فرصتهای باورنکردنی به همراه دارند. مواردی که در ادامه ذکر میکنیم بخشی از کاربردهای دیفای (Defi) هستند:
- ارسال پول به سراسر جهان، بدون پرداخت هزینه اضافی برای تراکنشهای بینالمللی
- دسترسی به استیبل کوینها
- استفاده از خدمات بیمه
- خرید ارز دیچیتال و فروش ارز دیجیتال
- راهاندازی حساب پسانداز ارز دیجیتال
- قرض گرفتن و وامدهی بدون نیاز به وثیقه
- ایجاد فرصتهای جدید برای سرمایهگذاری
مزایا و معایب دیفای
امور مالی غیرمتمرکز جنبههای امیدوارکننده بسیاری دارند. برخی از مزایای قابلتوجه دیفای شامل موارد زیر میشوند:
- عدم نظارت سازمانهای متمرکز: مهمترین عاملی که هویت دیفای را تعریف میکند، اصطلاح “غیرمتمرکز” است. این ویژگی، نیاز به نظارت موسسات متمرکز و واسطهها را از بین میبرد و تضمین میدهد که تمام کاربران، دسترسی ساده و مؤثری به خدمات مالی داشته باشند.
- شفافیت: تمام اطلاعات مربوط به فعالیتهای شبکه بلاک چین در یک دفتر کل ارائه میشوند. برای مثال، در بلاک چین عمومی اتریوم، هر تراکنش برای سایر کاربران شبکه نمایش داده میشود. این سطح از شفافیت در مورد دادههای تراکنشها نهتنها امکان تجزیهوتحلیل قوی دادهها را فراهم میکند، بلکه ضمانت میدهد که فعالیتهای شبکه برای تمام کاربران در دسترس باشد.
- قابلیت برنامهریزی: قراردادهای هوشمند قابلیت برنامهریزی و اجرای خودکار را فراهم میکنند و امکان ایجاد ابزارهای مالی جدید و داراییهای دیجیتال را به وجود میآورند.
- تغییرناپذیری: ساختار غیرمتمرکز بلاک چین کاملا ضد دستکاری است. این موضوع امنیت و قابلیت حسابرسی امور مالی غیرمتمرکز را تا حد زیادی افزایش میدهد.
- قابلیت همکاری: پروتکلها و برنامههای DeFi برای یکپارچهسازی و تکمیل یکدیگر ساخته شدهاند. در دیفای این امکان وجود دارد که توسعهدهندگان انعطاف بیشتری برروی پروتکلها ایجاد کنند. برای مثال، سفارشی کردن نوع وامها و روشهای بازپرداخت آن.
البته، مزایای فراوان خدمات مالی غیرمتمرکز به این معنا نیست که دیفای هیچ عیبی ندارد. بسیاری از نقاط ضعف دیفای به فناوری آن مربوط میشود:
- مقیاس پذیری: پروژههای دیفای در زمینه مقیاس پذیری با مشکلات متعددی روبهرو هستند. برای مثال، زمان تایید تراکنشها بسیار زیاد است و درزمان شلوغی شبکه، کارمزد تراکنشها بسیار گران میشود.
- نقدینگی: از اکتبر ۲۰۲۰، کل ارزش پروژههای DeFi به بیش از ۱۲.۵ میلیارد دلار رسیده که این رقم نسبت به سیستمهای مالی سنتی بسیار کم است. نقدینگی کم باعث میشود که اعتماد به این شبکه کمی دشوار باشد.
- عدم مسئولیت: در صورت بروز هرگونه مشکل، تیم توسعه دهنده مسئولیت اشتباهات شما را برعهده نمیگیرد. تنها کاری که آنها انجام میدهند این است که واسطهها را از بین میبرند و این کاربران هستند که باید مسئولیت سرمایه خود را بر عهده بگیرند. درنتیجه، بروز اشتباه و خطاهای انسانی در این زمینه میتواند برای کاربران بسیار گران تمام شود.
نقش قراردادهای هوشمند در DeFi
قراردادهای هوشمند، تکنولوژی پایه برنامههای دیفای هستند. این قراردادها با حذف واسطهها توانستهاند دسترسی به خدمات مالی را برای تمام مردم جهان فراهم کنند. با استفاده از قراردادهای هوشمند میتوان تمام وظایف یک بانک را با استفاده از زبان برنامهنویسی، به عهده کامپیوترها گذاشت. به این ترتیب، بانک و سایر سازمانهای واسطه حذف شده و خدمات مالی بهصورت غیرمتمرکز در اختیار همه قرار میگیرند. بهطور معمول، قراردادهای هوشمند به چندین طرف اجازه میدهند تا بدون نیاز بهواسطه متمرکز با یکدیگر تعامل داشته باشند. استفاده از این قراردادها در بلاک چین، آن را به یک بستر ایدئال برای ساخت برنامههای مالی تبدیل کرده است.
دیفای چگونه در بازار جهانی تاثیر می گذارد؟
در چند سال گذشته، خدمات مالی غیرمتمرکز (DeFi) بسیار موردتوجه قرار گرفتهاند. در طول تاریخ، همواره قدرت مرکزی هر کشور، تسلط زیادی در امور مالی داشته است. ثروت هر کشور به طور کامل در اختیار دولتها و حکومتها بوده و مردم نمیتوانستند بهصورت مستقل در امور اقتصادی کشور دخالت داشته باشند. برنامههای امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای، برای کاهش تسلط دولتها بر نظام اقتصادی به وجود آمدهاند.
در صورت توسعه خلاقانه خدمات مالی غیرمتمرکز و گسترش مزایای آن برای کاربران، این خدمات به یکی از کلیدهای اصلی برای تغییر نظام اقتصادی جهانی تبدیل خواهد شد. این نظام غیرمتمرکز میتواند نقش بانکها و بهطورکلی دولتها را در امور اقتصادی کمرنگ کند. به همین دلیل است که اکثر دولتها با نظام ارزهای دیجیتال مخالف هستند. آنها معتقدند نظارت کافی بر امور مالی غیرمتمرکز وجود ندارد و این راه را برای کلاهبرداری و پولشویی هموار میکند اما طرفداران ارزهای دیجیتال معتقدند این یگانه فرصت انسانها برای کاهش وابستگی به دولتها است. باید دید در آینده کدام طرف پیروز این میدان خواهد بود؟ در حال حاضر دیفای توانسته است با استفاده از تکنولوژی بلاک چین، به انسانها نشان دهد که میتوان خدمات مالی را از جایی بهغیراز بانک دریافت کرد اما هنوز این تکنولوژی بهصورت گسترده در تمام کشورها پذیرفته نشده است.
معرفی بهترین پروژه های دیفای
درادامه، برخی از برترین پروژه های دیفای را معرفی میکنیم:
Wrapped Bitcoin
این برنامه، بیت کوین را بر روی شبکه اتریوم توکنیزه کرده است. به این ترتیب، طرفداران بیت کوین میتوانند این ارز را در پلتفرم اتریوم و تحت استاندارد ERC20 معامله کرده یا از آن در برنامههای Defi موجود بر روی پلتفرم اتریوم استفاده کنند.
Aave
Aave یکی دیگر از پلتفرمهای مالی غیرمتمرکز است که در آن کاربران میتوانند با استفاده از طیف گستردهای از ارزهای دیجیتال، به وامدهی و قرض گرفتن بپردازند. این پلتفرم که برروی بلاک چین اتریوم ساخته شده است، امکان وامدهی همتا به همتا را از طریق قراردادهای هوشمند فراهم میکند. درواقع، هدف Aave در دسترس گذاشتن خدمات مالی ضروری است، به این معنی که میتوانید بدون نظارت بانکها، کارگزاران و واسطهها، وام بدهید و وام بگیرید.
UniSwap
پروژه UniSwap، در سال ۲۰۱۸ بهعنوان یک صرافی غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال معرفی شد. این صرافی با استفاده از تکنولوژی بازارساز خودکار (Automated market maker – AMM) توانسته است به یکی از صرافیهای موفق غیرمتمرکز تبدیل شده و ارزش بازاری حدود ۳ میلیارد دلار به دست آورد.
سوالات متداول
دیفای چیست؟
DeFi یک سیستم مالی غیر متمرکز است که به وسیله آن شما میتوانید خدمات مالی خود را بدون نظارت سیستمهای مالی متمرکز انجام دهید.
مزایای سیستم های مالی غیر متمرکز چیست؟
از جمله مهمترین مزایای این سیستم میتوانیم به عدم نظارت و دخالت سیستمهای مالی متمرکز و قابل برنامه ریزی بودن آن اشاره کنیم.
معایب سیستم های DeFi چیست؟
از جمله مهمترین ایرادات این شبکه میتوانیم به مشکلات مقیاس پذیری آن اشاره کنیم.
بهترین ارزهای حوزه دیفای کدامند؟
یونی سواپ و Aave، بهترین ارزها در زمینه سیستم های مالی غیر متمرکز هستند.
بهترین صرافی ایرانی برای خرید ارزهای حوزه DeFi کدام است؟
صرافی ارزپایا یکی از بهترین صرافی های ایرانی است که میتوانید ارزهای حوزه دیفای را با کارمزد ۰.۰۰۲ در آن خریداری کنید.
برای دریافت وام چه ضمانتی باید به سیستم های وام دهی بدیم؟
سلام دوست عزیز
زمانی که میخواین از یک سیستم وام دهی وام دریافت کنین، باید متناسب با مقدار وامتون، مقدار مشخصی ارز دیجیتال در شبکه قفل کنین. درواقع ارزهای شما نقش ضامن رو بازی میکنن. همینطور بعد از دریافت وام تا زمانی که وامتون رو تسویه نکنین، ارزهای شما آزاد نمیشن.